MITIHANI YA KUMALIZA ELIMU YA MSINGI: MWONGOZO WA TAIFA NA KIELELEZO CHA MAENDELEO ENDELEVU

Na Victor Bariety;

Utangulizi

Mitihani ya kumaliza elimu ya msingi (PSLE) ni tukio muhimu katika mfumo wa elimu wa Tanzania. Kila mwaka, wanafunzi kutoka maeneo mbalimbali wanakusanyika majukwaa haya ya elimu kupima maarifa na ujuzi walioupata. Mitihani hii siyo tu kipimo cha ufanisi wa mwanafunzi, bali pia ni kielelezo cha jitihada za taifa katika kuboresha na kuendeleza sekta ya elimu.

Jitihada hizi zinaungwa mkono kwa karibu na RAIS SAMIA SULUHU HASSAN, ambaye amekuwa mstari wa mbele kuhakikisha kila mtoto anapata elimu stahiki, bila kujali hali yao ya kiuchumi au kijiografia.

Takwimu za Mitihani ya Mwaka 2024 na 2023

Kwa mujibu wa NECTA:

Mwaka 2024, jumla ya watahiniwa waliosajiliwa walikuwa 1,172,279, wavulana 535,138 (45.65%) na wasichana 637,141 (54.35%).Watahiniwa waliochagua Kiswahili walikuwa 93.35%, na 6.65% walifanya mtihani kwa Kiingereza.

Watahiniwa wenye mahitaji maalum walikuwa 4,679, ikiwemo:

Wasioona: 92

Wenye uoni hafifu: 1,551

Wenye uziwi: 1,079

Wenye ulemavu wa akili: 448

Wenye ulemavu wa viungo: 1,509

Mwaka 2023, jumla ya watahiniwa walishiriki mtihani huu ilikuwa 1,397,293, ikionyesha kupungua kidogo mwaka 2024. Hata hivyo, idadi ya watahiniwa wenye mahitaji maalum imeongezeka, ikionesha jitihada za serikali kuhakikisha ushiriki wa watoto wote.

Ufaulu wa Watahiniwa

2023: 1,092,960 walifaulu (80.58%)

2024: 974,229 walifaulu (80.87%)

Wavulana waliifaulu: 507,920 (2023)

Wasichana waliifaulu: 585,040 (2023)

Chanzo: NECTA PSLE 2023 Report, NECTA PSLE 2024 Bulletin (necta.go.tz)

Takwimu hizi zinaonyesha msururu wa maendeleo endelevu, pamoja na jitihada za serikali kuhakikisha kila mwanafunzi anashiriki na kufaulu bila kizuizi.

Maandalizi na Utekelezaji wa Mitihani

NECTA imejizatiti kuhakikisha maandalizi ya mitihani yanafanyika kwa ufanisi. Miongoni mwa maandalizi haya ni:

Usambazaji wa karatasi za mtihani kwa wakati

Mafunzo kwa wasimamizi wa mitihani

Uhakikisho wa usalama wa vituo vyote vya mtihani

Huduma maalum kwa watahiniwa wenye mahitaji maalum

Kwa mwaka 2024, maandalizi yote yamekamilika ipasavyo, ikionyesha uwajibikaji mkubwa wa Baraza la Mitihani, shule, na jamii.

Umuhimu wa Mitihani ya Kumaliza Elimu ya Msingi

Mitihani hii ni muhimu kwa sababu:

Inatoa mwanga juu ya kiwango cha elimu kilichopatikana na wanafunzi

Inatoa fursa ya tathmini ya mfumo mzima wa elimu

Ni kigezo muhimu katika mchakato wa usajili wa wanafunzi katika shule za sekondari

Kwa njia hii, mitihani ya kumaliza elimu ya msingi inachangia maendeleo ya taifa siyo tu kama tukio la siku moja, bali kama mwongozo wa Taifa na mwanga wa matumaini kwa vizazi vijavyo.

Changamoto na Mapendekezo

Licha ya mafanikio yaliyopatikana, bado kuna changamoto zinazohitaji kushughulikiwa:

Upungufu wa vifaa vya kufundishia

Uhaba wa walimu wenye ufanisi

Changamoto za kiufundi katika mchakato wa usahili

Mapendekezo:

Kuongeza uwekezaji katika sekta ya elimu

Kutoa mafunzo endelevu kwa walimu

Kuboresha miundombinu ya shule

Hitimisho

Mitihani ya kumaliza elimu ya msingi ni tuzo ya Taifa yenye thamani isiyopimika, ikionesha jitihada za serikali, shule, na jamii katika kuhakikisha mafanikio ya wanafunzi na maendeleo ya taifa. Ni muhimu jamii na serikali kuendelea kuwekeza katika sekta ya elimu ili mitihani hii ibaki kielelezo cha maendeleo endelevu kwa watoto na Taifa kwa ujumla.

Mwisho

Imeandaliwa na Victor Bariety – 0757-856284